طراحی و روانسنجی ابزار ارزیابی وضعیت نظارت حمایتی از دیدگاه کارکنان و ناظران مراکز بهداشتی

سازمان بهداشت جهانی بر اهمیت تاثیر نظارت حمایتی بر اثربخشی ارائه خدمات بهداشتی تاکید دارد. تاکنون ابزار یا مقیاس ویژه ای برای بررسی وضعیت نظارت به طور کلی و نظارت حمایتی به طور خاص، در نظام ارائه مراقبت های اولیه سلامت در ایران طراحی نشده است. هدف از انجام این پژوهش، طراحی و روانسنجی ابزار ارزیابی وضعیت نظارت حمایتی از دیدگاه کارکنان و ناظران مراکز بهداشتی می باشد.
پژوهش حاضر از نوع مقطعی است. پس از بررسی اسناد علمی معتبر بین المللی در زمینه نظارت حمایتی و با توجه به شرایط نظام سلامت کشور، بانک سوالات شامل 41 گویه برای ابزار کارکنان و 33 گویه برای ابزار ناظران فراهم شد. روایی ابزارها به روش های صوری و محتوایی تعیین گردید. برای تعیین روایی صوری، پرسش نامه ها از نظرسطح دشواری، میزان تناسب و ابهام توسط 10 نفر از افراد متخصص در این زمینه بررسی شدند. روایی کمی محتوا از طریق ضریب نسبی روایی محتوا و شاخص روایی محتوا تعیین شد. پایایی پرسش نامه ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و روش آزمون- بازآزمون با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون تعیین گردید.
پس از انجام دقیق مراحل روایی و پایایی، ابزار کارکنان و ناظران به ترتیب با 30 و 32 گویه طراحی شدند. آلفای کرونباخ برای پرسش نامه ناظران 89/0 و برای پرسش نامه کارکنان 94/0 بوده است. ضریب همبستگی پرسش نامه ناظران و کارکنان به ترتیب 95/0 و 78/0 و معنی دار بود (001/0=p).
با عنایت به اعتبار و پایایی مناسب ابزار ارزیابی وضعیت نظارت حمایتی، پرسش نامه های مذکور می توانند ابعاد مختلف نظارت حمایتی را در سیستم های بهداشتی مورد اندازه گیری قرار دهند.